Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV lub HPV) to grupa wirusów z rodziny wirusów brodawczaka, które powodują uszkodzenia skóry i błon śluzowych. HPV zajmuje pierwsze miejsce wśród infekcji wirusowych przenoszonych drogą płciową. Szczyt infekcji występuje między 18 a 30 rokiem życia. Według statystyk z różnych krajów 80 do 90% ludzi jest zakażonych wirusem HPV. Ale nie bój się z góry. Nasz układ odpornościowy jest w stanie zniszczyć patogen i nie doprowadzić do choroby.
W jaki sposób przenoszony jest wirus brodawczaka ludzkiego?
Źródło zakażenia - nosiciele zakażenia i osoby z klinicznymi objawami HPV.
Wirus przenoszony jest tylko z osoby na osobę.
Występuje w moczu, ślinie i wydzielinach narządów płciowych.
Infekcja wnika do organizmu na trzy sposoby:
- Kontakt i gospodarstwo domowe. Zakażenie następuje poprzez dotknięcie skóry i błony śluzowej osoby zakażonej. Ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego jest szczególnie wysokie, jeśli w miejscu kontaktu występują zadrapania, skaleczenia, rany, otarcia. Wirus jest zdolny do przetrwania przez pewien czas w środowisku zewnętrznym, dlatego infekcja jest możliwa w publicznym prysznicu, basenie, wannie, poprzez odzież, naczynia, artykuły higieniczne;
- Seksualne. To jest główna droga infekcji. Infekcja występuje przy każdym rodzaju stosunku: narządów płciowych, odbytu, ustno-genitaliów. Prawdopodobieństwo zakażenia przy pojedynczym kontakcie z zakażonym partnerem wynosi 60%;
- Przy porodzie, podczas ciąży. Zakażona matka może zarazić dziecko w macicy i przez kanał rodny.
Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego charakteryzuje się utajonym przebiegiem. Po infekcji wirus pojawia się dopiero w pewnym momencie. Możemy nawet nie być świadomi jego obecności w ciele. Zwykle układ odpornościowy walczy z wirusem brodawczaka ludzkiego, stopniowo go niszczy, zapobiegając rozwojowi patologii.
Takie samoleczenie trwa od 6 miesięcy do 2 lat, w zależności od cech organizmu. Ale jeśli układ odpornościowy jest słaby, wirus przechodzi w fazę aktywną, zaczyna się manifestować. Szanse na samoleczenie maleją wraz z wiekiem; dla osób poniżej 30 roku życia wynoszą 80%. Pierwsze objawy obecności HPV w organizmie mogą pojawić się już po kilku tygodniach lub po kilkudziesięciu latach. Wszystko zależy od odporności organizmu i rodzaju wirusa brodawczaka, którym jest zakażony.
Typy HPV
Obecnie znanych jest około 200 typów lub odmian wirusów brodawczaka ludzkiego. Są podzieleni na 4 grupy według ryzyka raka. Każdy z typów jest oznaczony numerem, który został mu przypisany w kolejności otwierania.
Zidentyfikuj typy wirusa HPV, które:
- nigdy nie powoduje raka (1, 2, 3, 4, 5, 10, 28, 49);
- bardzo rzadko powoduje raka (6, 11, 13, 32, 40 - 44, 51, 72);
- mają średnie ryzyko onkogenne (26, 30, 35, 52, 53, 56, 58, 65);
- najczęściej powoduje transformację złośliwą (16, 18, 31, 33, 39, 45, 50, 59, 61, 62, 64, 68, 70, 73).
Ostatnia grupa najbardziej niebezpieczna dla zdrowia.
Spośród wirusów brodawczaka ludzkiego wysokiego ryzyka onkogennego najczęściej występują typy 16, 18, 31, 33, 52, 58.
HPV stanowi 7-8% wszystkich nowotworów. To jest powód:
- 99% przypadków raka szyjki macicy u kobiet;
- 93% przypadków raka odbytu;
- 51% raków sromu;
- 36% przypadków raka prącia;
- 63% przypadków raka jamy ustnej i gardła.
Typy wirusa brodawczaka ludzkiego zarejestrowane od 2003 r.
| Nazwa gatunku w latach 2003–2010. | Inne typy (szczepy) zawarte w gatunku | Nazwa gatunku od 2010 roku |
|---|---|---|
| Wirus brodawczaka ludzkiego 1 (HPV1) | - | Mupapillomavirus 1 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 2 (HPV2) | HPV27, HPV57 | Alphapapillomavirus 4 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 4 (HPV4) | HPV65, HPV95 | Gammapapillomavirus 1 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 5 (HPV5) | HPV8, HPV12, HPV14, HPV19, HPV20, HPV21, HPV25, HPV36, HPV47 | Betapapillomavirus 1 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 6 (HPV6) | HPV11, HPV13, HPV44, HPV74, PcPV | Alphapapillomavirus 10 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 7 (HPV7) | HPV40, HPV43, HPV91 | Alphapapillomavirus 8 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 9 (HPV9) | HPV15, HPV17, HPV22, HPV23, HPV37, HPV38, HPV80 | Betapapillomavirus 2 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 10 (HPV10) | HPV3, HPV28, HPV29, HPV77, HPV78, HPV94 | Alphapapillomavirus 2 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 16 (HPV16) | HPV31, HPV33, HPV35, HPV52, HPV58, HPV67 | Alphapapillomavirus 9 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 18 (HPV18) | HPV39, HPV45, HPV59, HPV68, HPV70, HPV85 | Alphapapillomavirus 7 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 26 (HPV26) | HPV51, HPV69, HPV82 | Alphapapillomavirus 5 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 32 (HPV32) | HPV42 | Alphapapillomavirus 1 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 34 (HPV34) | HPV73 | Alphapapillomavirus 11 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 41 (HPV41) | - | Nupapillomavirus 1 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 48 (HPV48) | - | Gammapapillomavirus 2 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 49 (HPV49) | HPV75, HPV76 | Betapapillomavirus 3 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 50 (HPV50) | - | Gammapapillomavirus 3 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 53 (HPV53) | HPV30, HPV56, HPV66 | Alphapapillomavirus 6 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 54 (HPV54) | - | Alphapapillomavirus 13 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 60 (HPV60) | - | Gammapapillomavirus 4 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 61 (HPV61) | HPV72, HPV81, HPV83, HPV84, HPVcand62, HPVcand86, HPVcand87, HPVcand89 | Alphapapillomavirus 3 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 63 (HPV63) | - | Mupapillomavirus 2 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 71 (HPV71) | - | usunięto |
| Wirus brodawczaka ludzkiego 88 (HPV88) | - | Gammapapillomavirus 5 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego cand90 (HPVcand90) | - | Alphapapillomavirus 14 |
| Wirus brodawczaka ludzkiego cand92 (HPVcand92) | - | Betapapillomavirus 4 |
Jakie są objawy zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego?
Podczas przejścia do formy aktywnej HPV oddziałuje na skórę, błony śluzowe narządów płciowych, okolice odbytu, krtań, nosogardziel. Ułatwia to:
- obniżona odporność;
- palenie, alkohol;
- hipotermia;
- niedobór witamin;
- ciąża;
- zaburzenia hormonalne;
- inne choroby przenoszone drogą płciową;
- wczesny początek aktywności seksualnej;
- częsta zmiana partnerów seksualnych.
HPV objawia się naroślami, guzkami na skórze i błonach śluzowych, zwanymi brodawczakami. Są podzielone na dwie grupy: brodawki i kłykciny. Inne objawy są odnotowywane w zależności od lokalizacji brodawczaków. Na przykład, jeśli znajdują się w krtani na strunach głosowych, wówczas obserwuje się chrypkę głosu, jeśli w nosie możliwe są trudności w oddychaniu, jeśli w moczowodzie występuje naruszenie odpływu moczu.
Brodawki
Brodawki są najczęstszym objawem zakażenia skóry wirusem brodawczaka ludzkiego.
Są to zaokrąglone formacje z wyraźnymi granicami i szorstką powierzchnią. Ich rozmiar zwykle nie przekracza 10 mm.
Wirus brodawczaka ludzkiego powoduje następujące typy brodawek:
- Zwykłe lub wulgarne. Najczęściej. Wystają ponad skórę w postaci gęstych formacji o szaro-żółtym kolorze z zrogowaciałą szorstką powierzchnią. Uformowany na grzbiecie dłoni, na palcach, między palcami. Mają tendencję do łączenia się ze sobą;
- Płaski lub młodzieńczy. Zwykle występują u dzieci i młodzieży. Są to płaskie formacje miąższu lub jasnobrązowego koloru, lekko wznoszące się nad poziomem skóry. Zwykle pojawiają się na twarzy, szyi, ramionach, dłoniach w kilkuosobowych grupach;
- Plantar. Tworzy się na podeszwowej części stopy w miejscach największego ucisku: na piętach, pod palcami. W przeciwieństwie do innych brodawek, ich wzrost jest do wewnątrz. Z wyglądu przypominają zrogowacenia, ale mają raczej szorstką niż gładką powierzchnię, niszczą wzór skóry. Brodawki podeszwowe są bolesne przy ucisku i bolesne podczas chodzenia;
- Wątki. Są to wydłużone, miękkie w dotyku narośle na nodze o długości do 4 mm. Ich kolor jest od miąższowego do ciemnobrązowego. Tworzy się na szyi, skórze powiek, pod pachami, w pachwinie, pod gruczołami sutkowymi.
Brodawki
Condyloma to brodawczaki, które tworzą się na błonach śluzowych układu rozrodczego, jamy ustnej i górnych dróg oddechowych.
Są spiczaste i płaskie:
- Wskazał. Są to miękkie narośla w kształcie stożka o formie brodawkowatej, miąższu lub różu. Powstaje w okolicy narządów płciowych, na błonie śluzowej narządów płciowych zewnętrznych i wewnętrznych, odbytu, rzadziej w jamie ustnej. Może pojawiać się jako wysypka wielu brodawek łączących się ze sobą, tworząc coś podobnego do wyrostka zębodołowego. Brodawki narządów płciowych można łatwo zranić podczas stosunku, badania ginekologicznego, douching;
- Flat. Wyglądają jak małe wybrzuszenia, znajdujące się w głębokich warstwach błony śluzowej. Ich wykrycie za pomocą prostej inspekcji jest prawie niemożliwe. Brodawki płaskie są bardziej niebezpieczne niż brodawki narządów płciowych, zwłaszcza jeśli znajdują się na błonie śluzowej pochwy i szyjki macicy. Rosną w głąb i wszerz i mają tendencję do degeneracji w guz rakowy.
Infekcja wirusem brodawczaka ludzkiego u kobiet
Wirus brodawczaka ludzkiego jest szczególnie niebezpieczny w dziedzinie ginekologii, ponieważ powoduje raka szyjki macicy u kobiet.
W 99% przypadków wraz z rozwojem procesu nowotworowego wykrywa się jeden z typów wysoce onkogennego wirusa HPV.
Największe zagrożenie pochodzi z HPV typu 16 i 18. Te patogeny są odpowiedzialne za 70% przypadków raka i stanów przedrakowych szyjki macicy.
Pierwszym krokiem na drodze do nowotworu złośliwego są zmiany strukturalne w komórkach, pogrubienie, proliferacja błony śluzowej. Ten stan nazywa się dysplazją szyjki macicy. Zmiany dysplazji nie są krytyczne i odwracalne, jeśli leczenie rozpocznie się na czas. Najważniejsze, żeby sytuacja się nie rozwinęła.
W zależności od wielkości i głębokości dotkniętego obszaru rozróżnia się 3 stopnie dysplazji:
- lekki;
- medium;
- ciężkie.
Im wyższy stopień dysplazji, tym większe ryzyko degeneracji zmienionych komórek w guz. Łagodny stopień często ustępuje samoistnie, a ciężki, jeśli nie jest leczony, z dużym prawdopodobieństwem przekształci się w raka.
We wczesnych stadiach dysplazji szyjki macicy u kobiet, wywoływanej przez wirusa brodawczaka ludzkiego, nie ma żadnych objawów. Nie ma zakłócenia cyklu miesiączkowego, bólu w dolnej części brzucha, dyskomfortu, krwawienia. Rozpoznanie można postawić dopiero po zbadaniu. Przy ciężkim stopniu dysplazji można dołączyć wtórną infekcję, rozwinąć proces zapalny w pochwie (zapalenie jelita grubego) i szyjki macicy (zapalenie szyjki macicy).
Objawy zapalenia obejmują:
- swędzenie, pieczenie;
- ból, plamienie podczas stosunku;
- cuchnąca wydzielina z pochwy;
- bolące bóle w podbrzuszu.
Dysplazja szyjki macicy wywołana wirusem brodawczaka, jeśli nie jest leczona, przekształca się w nowotwór złośliwy w ciągu 10 do 12 lat. Ale to są średnie dane. Zachowanie zmienionych komórek jest nieprzewidywalne i w dużej mierze zależy od stanu układu odpornościowego i obecności czynników ryzyka.
Wirus brodawczaka ludzkiego u mężczyzn
Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego występuje rzadko u mężczyzn. Jednak mężczyzna zarażony wirusem HPV jest przede wszystkim zagrożeniem dla kobiety, z którą pozostaje w intymnym związku. Jest wysoce prawdopodobne, że zarazi swojego partnera, nawet jeśli nie ma on żadnych objawów.
Wśród objawów HPV są brodawki narządów płciowych na napletku, głowie prącia, w okolicy cewki moczowej, wokół odbytu. Ich wystąpienie sprowokowane jest silnym osłabieniem układu odpornościowego, hipotermią, przewlekłym stresem nerwowym, przepracowaniem. Kłykciny często powodują ból podczas stosunku płciowego, powodują swędzenie.
Do powikłań HPV u mężczyzn należą: rozwój stulejki (zwężenie napletka uniemożliwiające usunięcie żołędzi), nowotwory złośliwe prącia, okolice odbytu, zaburzenia erekcji. Grupa ryzyka obejmuje homoseksualistów, osoby biseksualne i mężczyzn z obniżoną odpornością.
Diagnostyka
Jeśli pojawią się brodawki lub brodawki narządów płciowych, musisz udać się do lekarza i poddać się badaniu na obecność wirusa brodawczaka ludzkiego. Tylko specjalista będzie w stanie określić charakter formacji, ustalić ich przyczynę. W zależności od lokalizacji brodawczaków może być konieczna konsultacja z dermatologiem, podologiem, wenerologiem, urologiem, ginekologiem, otolaryngologiem.
Ze względu na ryzyko raka szyjki macicy kobiety powinny poddawać się regularnym badaniom ginekologa w celu szybkiego wykrycia patogenu i wyleczenia najmniejszych zmian wywołanych przez niego we wczesnym stadium.
Poniższe testy służą do potwierdzenia HPV:
- Inspekcja obszaru problemowego;
- Badanie w fotelu ginekologicznym na lustrach (dla kobiet);
- Rozmaz onkocytologiczny. Pobiera się go podczas badania ginekologiczno-urologicznego z powierzchni błony śluzowej specjalną szczoteczką (test Papanicolaou lub test PAP). Test pozwala ocenić kształt, rozmiar, charakter lokalizacji komórek pod mikroskopem. Zidentyfikuj zmiany, uszkodzenia, dysplazję lub transformację nowotworową komórek nabłonka;
- Rozmaz do analizy PCR. Ta analiza wirusa brodawczaka ludzkiego pozwala wykryć DNA patogenu, określić jego typ i ilość;
- Kolposkopia (badanie szyjki macicy urządzeniem optycznym). Wykonywany jest w przypadku wykrycia wysoce onkogennego wirusa HPV i nieprawidłowości w onkocytologii. W tym badaniu lekarz szczegółowo bada powierzchnię szyjki macicy z powodu wielokrotnego wzrostu;
- Badanie histologiczne (biopsja). Wykonywany jest w przypadku wykrycia podejrzanych miejsc tkankowych podczas kolposkopii. Do badania pod mikroskopem pobiera się niewielki obszar tkanki (do 5 mm).
Jak przebiega zabieg?
Walka z infekcją wirusem brodawczaka ludzkiego prowadzona jest wyłącznie przy udziale lekarza. Stosowanie metod alternatywnych, takich jak leczenie brodawczaków glistnikiem, jodem, leczenie brodawczaków olejem, leczenie mydłem do prania, jest najczęściej nieskuteczne. Ponadto takie metody niszczenia brodawek mogą pogorszyć stan, wywołać powikłania i zranić otaczającą zdrową skórę. Nie zaleca się używania ich na własne ryzyko. Najpierw musisz skonsultować się ze specjalistą.
Nowoczesne leczenie obejmuje obserwację, leczenie, zabiegi chirurgiczne i zapobieganie powikłaniom. Niestety, obecnie nie ma konkretnych leków niszczących HPV.
Leczenie odbywa się kompleksowo w trzech obszarach:
- chirurgiczne;
- wzmocnienie układu odpornościowego;
- stosowanie miejscowych i ogólnoustrojowych leków przeciwwirusowych.
Usuwanie brodawczaków odbywa się metodami sprzętowymi i operacyjnymi:
- technologie laserowe;
- krioterapia (zamrażanie ciekłym azotem); usuwanie
- skalpelem;
- operacja fal radiowych (usunięcie nożem radiowym);
- elektrokoagulacja (moksypalenie prądem elektrycznym);
- moxibustion z agresywnymi chemikaliami.
Konkretna metoda jest wybierana z uwzględnieniem rodzaju, lokalizacji i wielkości formacji. Usunięcie brodawczaków nie eliminuje wirusa w 100%, nie gwarantuje, że później formacje nie pojawią się ponownie.
Spośród ogólnoustrojowych leków na zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego przepisuje się immunostymulujące środki przeciwwirusowe. Służą do różnej lokalizacji brodawczaków, pomagają aktywować mechanizmy obronne organizmu w walce z infekcją. Wszelkie leki na HPV powinny być przepisywane przez lekarza. W trakcie terapii przeprowadzane są wielokrotne badania oceniające jej skuteczność.
Specyfika leczenia brodawczaków według lokalizacji
Leczenie brodawczaków jamy ustnej obejmuje usuwanie narośli i wspomagającą terapię lekową. Konieczność pozbycia się narośli w jamie ustnej wiąże się z ciągłym dyskomfortem, dużą wrażliwością błony śluzowej, łatwością urazów w procesie żucia pokarmu, zaburzeniami mowy i ryzykiem przemiany onkologicznej.
W leczeniu brodawczaków powiek stosuje się ogólnoustrojowe środki immunostymulujące, miejscowe maści i żele oraz metody operacyjne. Wyrostki w oczach należy usunąć, jeśli mają skłonność do przerostu, ograniczają widoczność oka i upośledzają widzenie. Infekcji wirusem brodawczaka ludzkiego oczu często towarzyszą inne zakaźne zmiany pochodzenia bakteryjnego, prowadzące do zapalenia powiek i błon śluzowych. Aby usunąć brodawczaki, stosuje się laseroterapię, kriodestrukcję, elektrokoagulację.
Typy HPV powodujące zmiany skórne są generalnie nieszkodliwe. Leczenie brodawczaków na twarzy i ciele przeprowadza się głównie w celach kosmetycznych w celu pozbycia się niedoskonałości. Ponadto wypukłe formacje są niewygodne. Można je łatwo dotknąć ubraniem, biżuterią lub zranić. W niektórych przypadkach leczenie brodawczaków na skórze nie jest wymagane, ponieważ ustępują one samoistnie.
Najbardziej niebezpieczne brodawczaki w okolicy narządów płciowych. Leczenie objawów wirusa brodawczaka ludzkiego u mężczyzn i kobiet w okolicy narządów płciowych odbywa się metodami sprzętowymi i chirurgicznymi w połączeniu z przyjmowaniem leków na odporność. Dla każdego pacjenta sposób terapii dobierany jest indywidualnie.
Podczas leczenia brodawczaków u dzieci immunolodzy i pediatrzy przepisują leki immunostymulujące, witaminy wzmacniające mechanizmy obronne. Często ten krok wystarczy, aby formacja zniknęła bez operacji. Jeśli konieczne jest usunięcie brodawczaków, kriodestrukcja i laser są najbezpieczniejszymi metodami, które nie powodują powikłań.
Jak zapobiegać infekcji HPV?
Duża liczba nosicieli wirusa jest niebezpieczna dla każdego. Jak uniknąć infekcji, zapobiegać pojawianiu się brodawczaków na skórze lub błonach śluzowych?
Szczepienie jest uważane za najbardziej skuteczną metodę. Wskazane jest wykonanie tego w okresie dojrzewania (11-12 lat) przed rozpoczęciem aktywności seksualnej, ponieważ to właśnie kontakt seksualny jest główną drogą zakażenia. Szczepionkę przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego można podać później, do 45 roku życia, ale będzie działać tylko wtedy, gdy w organizmie nie ma wirusa HPV.
Szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka zapewniają prawie 100% ochronę przed infekcją i rakiem.
Trzy szczepionki zostały opracowane i są z powodzeniem stosowane w praktyce:
- chroni przed typami HPV 6, 11, 16, 18;
- dodatkowo chroni przed HPV typu 31, 33, 45, 52, 58;
- jest skuteczny przeciwko wirusowi HPV typu 16 i 18.
Rutynowe szczepienia przeciwko wirusowi HPV przeprowadza się w 55 krajach. Są wśród nich Ameryka, Kanada, Francja, Australia, Niemcy, Szwajcaria, Norwegia.
Oprócz szczepień, metody zapobiegania wirusowi HPV obejmują:
- rzucenie złych nawyków (palenie, alkohol);
- zdrowe odżywianie zbilansowane witaminami;
- opóźniające rozpoczęcie aktywności seksualnej u nastolatków;
- jeden stały partner seksualny;
- regularne wizyty kontrolne i badanie przez ginekologa.
Aby zapobiec powstawaniu brodawek podeszwowych, w publicznych basenach, prysznicach, przebieralniach należy nosić zamknięte buty. Działania te zmniejszą ryzyko zakażenia nie tylko HPV, ale także grzybicą paznokci (grzybica paznokci).
Podiatrzy pomogą Ci wyleczyć brodawki podeszwowe wywołane przez HPV i inne rodzaje brodawek na stopach i dłoniach, usunąć bolesne zrogowacenia, zrogowacenia i szybko wyleczyć grzybicę paznokci. Wykonują sprzętowy pedicure medyczny, usuwanie wrastającego paznokcia, pielęgnację stóp u diabetyków.
Jeśli obawiasz się jakichkolwiek problemów ze skórą stóp lub paznokciami, zgłoś się do lekarza na konsultację, dowiedz się o przyczynie dolegliwości, dowiedz się, jak można je zlikwidować.